Seval Tabakoğlu

Hemofili kanda pıhtılaşma eksikliğiyle yansıyan kalıtım kökenli kanama hastalığı. Eşeylik kromozomlarından x kromozomuyla taşındığından çok büyük oranda erkeklerde görülen, kadınlardaysa çok ender rastlanan, ama “taşıyıcı” kadınlar tarafından kuşaktan kuşağa aktarılan hemofilinin nedeni, “Etmen VIII” diye adlandırılan maddenin eksikliğidir. Kadınlarda çok...

Proteinler, birbirine peptit bağlarıyla bağlı aminoasitlerden oluşan uzun zincirleri belirten terim. Canlı organizmalarda kuru beden ağırlığının yaklaşık yansım oluşturan proteinlerin birincil yapısı, polipeptit zincirini oluşturan ve her proteinde farklı olan, aminoasitlerin diziliş sırasıdır. Aminoasitlerin dizilişi ayrıca, proteinlerin üç boyutlu biçimini...

Kalın bağırsak, memelilerde sindirim kanalının ince barsak ile giden barsağı arasında kalan bölümüne verilen ad. İnsanda mideden sonra yer alan ince bağırsak, ‘karnın sağında, apandisin biraz üstünde kalın bağırsağa bağlanır. Bu noktada başlayan ve yükselen ya da çıkan kalın bağırsak...

Karaciğer iltihabı, çeşitli virüs, kimyasal madde ya da mantarlara özgü zehirlerin etkisiyle ortaya çıkan, başlıca belirtisi sarılık olan, karaciğer hücrelerinin çeşitli ölçülerde zarar görmesiyle sonuçlanan hastalık (hepatitis). Virüs kökenli karaciğer iltihaplarına genellikle iki virüs yol açar: İH ya da A...

Kan kanseri, akyuvarların yapıldığı dokulardaki anormal gelişmeler sonucu kanda çok sayıda olgunlaşmamış akyuvar ortaya çıkmasına yol açan hastalıkları belirten genel ad (lösemi). Kan kanserlerinin, her biri akyuvarların başka bir cinsini etkileyen çeşitli türleri vardır. Söz gelimi lenfosit yapan hücreleri etkileyen...

Kan, ilkel birkaç omurgasız canlı dışında, bütün canlıların bedeninde dolaşan ve belirli hücreler içeren sıvı. Dokulara oksijen ve besin taşıyan kan, artıkları da boşaltım sistemine iletir. Omurgasızların çoğunda kan, dokuları içine alan yarın bir besin maddeleri çözeltisidir. Bu canlıların gereksinimi...

Kıkırdak, mavimsi beyaz ya da sarımsı beyaz renkli yapısal doku türü. Kıkırdak hücreleri ile sertleşmiş bağ dokusu niteliğindeki hücreler arası maddeden oluşan kıkırdaklar, üçe ayrılırlar: Camsı kıkırdaklar; esnek kıkırdaklar; lifsi kıkırdaklar. Camsı kıkırdaklar, hareketli eklemlerle birleşen kemiklerin yüzeyini kaplarlar; yüzeyleri...

Kemik, omurgalılarda iskeleti oluşturan beyazımsı, sert maddelere verilen ad. Kemikler, bir yandan iskelete güçlü bir yapı kazandırırken, öte yandan kasların bağlantı noktası, mineral tuzların deposu ve kan hücrelerinin üretim yeri işlevlerini üstlenmişlerdir. Her kemik, kolagen doku ya da katılgan doku...

Kas, boyu kısalabilen, yani kasılma yeteneği bulunan doku gruplarını belirten terim. Temel işlevleri kimyasal enerjiyi mekanik harekete dönüştürmek olan kasları, her biri aktin ve miyozin adlı proteinlerden yapılı lif grupları oluşturur. Kimyasal yapıları değiştiği zaman birbirinin üstünden kayacak yapıda olan...

Koku alma, insanda kokuların ayırt edilmesini sağlayan, birçok hayvandaysa ayrıca, yiyecek bulma, eş arama ve çevreyi tanıma amacıyla kullanılan önemli duyu. Koku alma havada bulunan maddelerle, tadal-ınaysa besinlerle ilgili olmakla birlikte, her iki duyu da ı evredeki havada ya da...

İç salgı bezleri salgıladıkları maddeleri bir kanal aracılığıyla boş bir yüzeye iletmek yerine kana karıştıran salgı hücreleri demetleri. Bütün omurgalılar ile bazı omurgasızlarda bulunan iç salgı bezleri , bedenin çeşitli bölgelerinde gerçekleşen, günlük, aylık ya da mevsimlik değişiklikler gösteren farklı...

İşitme, sesleri algılama ve yorumlama yeteneği. Omurgalılarda işitmeyi, kulaktaki tüysü yapıların mekanik titreşimlerle doğrudan ya da dolaylı olarak uyarılması sağlar. Uyarılan bu yapılar, işitme siniri yardımıyla beyine elektrik işaretleri gönderirler. Omurgalılarda işitme organının kulak olmasına karşılık, balıklar, titreşimleri bedenleriyle de...

Genetik biyolojinin kalıtımsal özellikleri belirleyen genlerin yapısını, işlevini ve evrimini inceleyen alt dalı. Genetiğin temel ilkesini Mendel’in ortaya koymuş olduğu, kalıtımsal özelliklerin bağımsızlığı oluşturur. Mendel, boyları, tohumlarının yapısı ve çiçeklerinin rengi farklı bezelye türleriyle yaptığı deneylerde, kısa ve uzun türleri...

Sağırlık ( işitme yeteneğinin yitimi ) birçok

Guatr tiroyit bezinin boyunda şişlik yaratacak ölçüde büyümesi, Tiroyit hormonlarının en önemli bileşenlerinden olan iyodun eksikliği, tiroyit bezini bu eksikliği gidermek için büyümeye yöneltir. Toprağın çok az iyot içerdiği yörelerde yaşayan insan ve hayvanlarda görülen guatrı önlemek için, yemek tuzu...

Doğum kontrolü ,istenmeyen gebelikleri Önlemek amacıyla başvurulan yöntemlerin tümünü belirten terim. Evli çiftlerin çocuklarının sayısını ve çocuk yapacakları dönemi kendileri belirleme istekleri ve çeşitli ülkelerde nüfus artışını doğal kaynaklara uygun ölçüler içinde sınırlama amacı, birçok etkili ve güvenilir doğum kontrol...

Kızamık hastalığı, genelde ilkbahar mevsiminde ve kış mevsiminde görülen, bazı virüslerin sebep olduğu deride döküntülere sebep olan, kişinin ateşinin yükseldiği bulaşıcı bir hastalıktır. Bulaşıcı bir hastalık olan kızamık hastalığı, kişinin okul ve iş hayatına ara vermesine neden olur. Kızamık hastalığı...

Kabakulak hastalığı, bazı virüslerin tükürük bezlerinde enfeksiyona sebep olup, zamanla bu bölgede büyümeye sebep olması ile meydana gelen bulaşıcı bir hastalık türüdür. Kişinin kulağının alt kısmında şişlik meydana geldiği için bu hastalığa kabakulak hastalığı denmektedir. Kabakulak hastalığı, genelde çocukluk çağında...